Zwalczanie zwójkówek przed zbiorem owoców

    Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach

    Zwójkówki liściowe mogą znacznie obniżyć jakość jabłek przed ich zbiorem. Z obserwacji wynika, że sadownicy coraz lepiej radzą sobie z ochroną owoców przed uszkodzeniami przez gąsienice tych szkodników.

    [envira-gallery id=”39833″]

    W ostatnich sezonach letnie (drugie) pokolenia dwupokoleniowych gatunków zwójkówek liściowych, które decydują o poziomie uszkodzeń owoców, były mniej liczne lub w ogóle ich nie notowano. Z tego powodu podczas zbiorów, liczba jabłek uszkodzonych przez gąsienice była niewielka. Trudno jest przewidzieć, jak będzie w bieżącym roku, ale tej grupy szkodników nie można lekceważyć. Na podstawie dotychczasowych obserwacji można stwierdzić, że w tym sezonie liczebność zwójkówek liściowych jest większa. Liczba motyli odławianych w pułapki feromonowe jest często dwukrotnie wyższa niż to miało miejsce w analogicznym okresie roku ubiegłego (rysunek 1, 2).

    Dynamika lotu motyli zwójki siatkóweczki w sezonach 2014 i 2015

    Dynamika lotu motyli zwójki bukóweczki w sezonach 2014 i 2015

    W drugiej połowie lata szczególną uwagę należy zwrócić na dwa gatunki zwójkówek – zwójkę siatkóweczkę (fot. 1) i zwójkę bukóweczkę (fot. 2). Są one potencjalnym zagrożeniem sadów na terenie całego kraju. Lokalnie w niektórych sadach może również występować wydłubka oczateczka (fot. 3). Gąsienice tych trzech gatunków są obecne w sadach praktycznie do zbioru owoców i w tym okresie są szczególnie groźne, mają bowiem doskonałe warunki do „ulubionego” sposobu żerowania. Gąsienice zwójkówek liściowych zawsze żerują w ukryciu – między przylegającymi do siebie owocami, na powierzchni owoców pod przykryciem liści.

    Dużą pomocą w prowadzeniu monitoringu zwójkówek latem są pułapki feromonowe do odławiana samców tych motyli. Jeżeli pod koniec lipca i w sierpniu rejestrowano liczne odłowy motyli zwójki siatkóweczki (kilkanaście lub więcej osobników na pułapkę w okresie 7–10 dni) to oznacza, że koniecznie należy wykonać zabieg zwalczający. Zazwyczaj drugie pokolenie zwójki siatkóweczki zwalcza się w drugiej lub trzeciej dekadzie sierpnia. Na przełomie sierpnia i września może z kolei wystąpić drugie pokolenie zwójki bukóweczki. W przypadku tego gatunku, już kilka motyli odłowionych w okresie jednego tygodnia, świadczy o dużym zagrożeniu. Szczególną uwagę należy zwrócić na zwójkówki liściowe, gdy druga połowa lata będzie ciepła (II połowa sierpnia i wrzesień). Oprócz ciepłych dni dużej aktywności gąsienic zwójkówek liściowych sprzyjają ciepłe noce (powyżej 8°C). W przeszłości obserwowaliśmy, że w sezonach, w których nie wykonano zabiegu zwalczającego w sierpniu lub w pierwszej połowie września – pomimo wcześniejszej prawidłowej ochrony przed zwójkówkami w pierwszej połowie sezonu – liczba uszkodzonych owoców była bardzo wysoka. Do zwalczania gąsienic zwójkówek w tym okresie można zastosować Affirm 095 SG (karencja 3 dni), Steward 30 WG lub jego odpowiedniki – Rumo 30 WG i Sakarb 30 WG (karencja 7 dni) oraz Runner 240 SC (karencja 14 dni). W wyborze preparatu kierować się należy jego karencją i terminem zbioru poszczególnych odmian
    jabłek.

    •    fot. 1–3 Z. Płuciennik