Przetwórstwo w 2016 roku

    redakcja „Hasła Ogrodniczego”

    Od 1 stycznia 2016 r. producent (rolnik–przetwórca) może sprzedawać przetworzone produkty roślinne, wyprodukowane we własnym gospodarstwie na preferencyjnych zasadach podatkowych. Do tego czasu mógł on prowadzić taką sprzedaż tylko, jeśli miał zarejestrowaną działalność gospodarczą. „Nowości” wprowadzono także dla przetwórców w warunkach dotacji z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

    Przetwarzanie surowców rolnych wytworzonych w gospodarstwach w produkty o dużej wartości dodanej (np. z jabłek – sok) wymaga stosowania określonych zasad bezpieczeństwa i higieny. Ogrodnik, który podejmuje się działalności przetwórczej, niezależnie od wielkości tworzonego zakładu, musi sporządzić jego projekt technologiczny, a następnie przedstawić go do zatwierdzenia Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zatwierdzenie zakładu następuje po jego inspekcji. W toku działalności przetwórca powinien przeprowadzać kontrole jakości (także mikrobiologicznej). W przypadku małych zakładów obligatoryjne do wdrożenia są dobre praktyki higieniczne oraz dobre praktyki produkcyjne.

    Znakując żywność, producent umieszcza na etykiecie termin przydatności do spożycia albo termin minimalnej trwałości. Wymagania prawa żywnościowego zobowiązują producentów do zachowania tzw. identyfikowalności produktu i możliwości udokumentowania jego drogi aż do dostarczenia go do konsumenta. Szeroko zasygnalizowane zasady są opisane w dokumencie Głównego Inspektora Sanitarnego (GIS) z sierpnia 2015 r. „Wytyczne Dobrej Praktyki Higienicznej i Produkcyjnej przy produkcji żywności niezwierzęcego pochodzenia w warunkach domowych z wykorzystaniem surowców roślinnych z własnych upraw”. Dokument ten nie ma charakteru obligatoryjnego – może być stosowany na zasadzie dobrowolności (tekst wytycznych znajduje się na stronie internetowej GIS w informacjach Departamentu Żywności i Żywienia w zakładce „Przydatne informacje – Wymagania higieniczne”: www.gis.gov.pl/Wytyczne_Dobrej_Praktyki_Higienicznej_i_Produkcyjnej.pdf).

    Rozwiązania podatkowe

    Od 2016 r. rolnik sprzedający dżem czy sok (przetworzone produkty) z jabłek pochodzących z własnej uprawy będzie opodatkowany na preferencyjnych zasadach – ryczałtowo w wysokości 2% przychodów ewidencjonowanych. Warunkiem jest, aby te przychody nie przekroczyły równowartości 150 tys. euro rocznie (limit ten nie będzie obowiązywał w roku, w którym nastąpi rozpoczęcie działalności – przetwórstwa). Producenci, którzy wybiorą opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych będą obowiązani złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie o wysokości:

    • uzyskanego przychodu,
    • dokonanych odliczeń i
    • należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,

    – w terminie do 31 stycznia następnego roku.

    Odliczeniu od przychodu opodatkowanego ryczałtem podlegają takie wydatki jak, np. składki na ubezpieczenie społeczne określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, na cele rehabilitacyjne, z tytułu dokonanych darowizn. Warunkiem korzystania z tej formy opodatkowania będzie prowadzenie ewidencji sprzedaży oraz sprzedawanie produktów wyłącznie w miejscu ich wytworzenia lub na targowiskach.

    Zmiana przepisów także polega na zaliczeniu przychodów ze sprzedaży bezpośredniej do przychodów z „innych źródeł”. Skąd to wynika? Ze zmiany w art. 20 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.; dalej: ustawa o PIT) – dodano we wspomnianym przepisie ustęp 1c w brzmieniu  „Za przychody z innych źródeł, (…) uważa się również przychody ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych (…) pochodzących z własnej uprawy (…)”.

    Komu wsparcie z PROW?

    W obecnym PROW 2014–2020 wprowadzono nowość, która daje rolnikom możliwość startu z małym przetwórstwem. Ponadto w programie dla osób uruchamiających małe przetwórstwo na bazie produktów z własnego gospodarstwa nie ma dwóch ograniczeń (występowały w PROW 2007–2013):

    • konieczności zlokalizowania przedsiębiorstwa w miejscowościach powyżej 5 tys. mieszkańców,
    • przymusu tworzenia dodatkowych miejsc pracy za każde otrzymane 100 tys. zł.

    W ramach PROW 2014–2020 rolnicy/sadownicy zajmujący się przetwarzaniem własnych produktów będą mogli skorzystać z dotacji z poddziałania „Przetwórstwo i marketing produktów rolnych” (w ramach działania „Inwestycje w środki trwałe”). Poddziałanie to wspiera projekty w sektorach przetwórstwa owoców i warzyw (produkcja soków i dżemów z wyjątkiem wytwarzania napojów winopodobnych i winopochodnych).

    Pomoc adresowana jest do:

    • mikro, małych lub średnich przedsiębiorstw działających w sektorze przetwórstwa,
    • rolników (lub domowników) rozpoczynających działalność gospodarczą w zakresie przetwórstwa produktów rolnych.

    Przedsiębiorca już działający w sektorze przetwórstwa produktów rolnych otrzyma wsparcie na inwestycje w ramach prowadzonej działalności (o ile nie zatrudnia więcej niż 250 osób lub jego obrót rocznie nie przekracza równowartości 50 mln euro albo suma bilansowa nie przekracza 43 mln euro)*.

    Rolnik (producent) rozpoczynający działalność w zakresie przetwórstwa produktów rolnych może otrzymać dotację na wszystkie inwestycje niezbędne do rozpoczęcia takiej działalności.

    Poziom pomocy wynosi 50% kosztów inwestycji kwalifikujących się do wsparcia. Maksymalna wysokość pomocy w ramach poddziałania to m.in.:

    • 3 mln zł dla jednego beneficjenta w okresie realizacji Programu i nie mniej niż 100 tys. zł na operację,
    • 300 tys. zł dla rolników rozpoczynających działalność w zakresie przetwórstwa produktów rolnych i nie mniej niż 10 tys. zł.

    Wsparcie będzie można uzyskać m.in. na inwestycje obejmujące koszty:

    • budowy, modernizacji lub przebudowy obiektów produkcyjnych lub magazynowych i budowli stanowiących infrastrukturę zakładów przetwórstwa, niezbędną do wdrożenia inwestycji w zakresie zakupu maszyn i urządzeń lub infrastruktury służącej ochronie środowiska;
    • zakupu lub instalacji: maszyn bądź urządzeń do przetwarzania, magazynowania lub przygotowania produktów do sprzedaży; aparatury pomiarowej, kontrolnej oraz sprzętu do sterowania procesem produkcji lub magazynowania; urządzeń służących poprawie ochrony środowiska;
    • zakupu oprogramowania służącego zarządzaniu przedsiębiorstwem oraz sterowaniu procesem produkcji i magazynowania;
    • wdrożenia procedury certyfikowanych systemów zarządzania jakością;
    • opłaty za patenty i licencje;
    • koszty ogólne, tj.: przygotowania dokumentacji technicznej projektu, przygotowania uzasadnienia biznesowego, nadzoru urbanistycznego, architektonicznego, budowlanego lub konserwatorskiego.

    Mam nadzieję, że w 2016 r. przetwórstwo (szczególnie to małe) się rozwinie. Producent (rolnik) sprzedając przetwory z owoców pochodzących z własnego sadu nie traci statusu rolnika. Okazuje się też, że domowa kuchnia spełnia wymagania higieniczne do prowadzenia przetwórstwa (dokument GIS upewnił mnie w tym przekonaniu – okazało się, że to nie musi być sterylne pomieszczenie).

    • fot. K. Rosińska